เมื่อพื้นที่ป่าถูกทำลายกลายเป็นหย่อมป่าความหลากหลายทางชีวภาพก็หายไปบรรดาสัตว์ที่อาศัยในพื้นที่ดังกล่าวก็ลดจำนวนลง และค่อยๆ ทยอยสูญพันธุ์ในที่สุด
...รวมถึงนกเงือกที่ต้องอาศัยในป่าสมบูรณ์ด้วย
ดังนั้น นกแก๊ก ซึ่งเป็น นกเงือกขนาดเล็ก ที่มีความสำคัญกับพื้นที่ป่าเมืองไทยในปัจจุบัน มันสามารถปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมได้เป็นอย่างดี ทำรังในไห ในเจดีย์ โพรงหิน หรือในโพรงที่มนุษย์สร้างขึ้น
นกแก๊กจึงมีบทบาทสำคัญในการเชื่อมหย่อมป่าที่ขาดวิ่นให้เป็นผืนเดียวกันเพื่อช่วยให้ป่าฟื้นตัวและกลับมาสมบูรณ์ดังเดิม
นกแก๊ก ชื่อ ตามเสียงร้อง แก๊กๆๆ หรือ นกแกง เพราะตัวหนึ่งแกงพอดีหม้อ เรามักพบเห็นนกเงือกชนิดนี้บินอยู่ตามชายป่า เกาะแก่งต่างๆ ในสวนผลไม้ สวนปาล์ม บางครั้งลงกินกล้วยหรือมะละกอกลางไร่ กินผลไทร ตาเสือ หว้า ปาล์ม เงาะป่าและอีกสารพัดชนิด ทำให้การแพร่กระจายเมล็ดไม้ไปได้ทั่ว และมีประสิทธิภาพ ผืนป่าก็ค่อยๆ กว้างขึ้น ด้วยผลงานของนกแก๊ก นกเงือกตัวเล็กๆ แต่หน้าที่ของมันยิ่งใหญ่เหลือเกิน
แม้จะเป็นนกเงือกที่ปรับตัวได้ดีแต่พื้นที่ป่า และโพรงรังในต้นไม้ใหญ่ก็ คือ บ้านที่พวกมันต้องการที่สุด
ไม่ว่าป่าจะถูกทำลายตลอดทุกๆวัน นกแก็กยังคงทำงานต่อไปทุกๆ วันเช่นกันและทำตลอดอายุขัยของมัน ด้วยความขยันขันแข็ง ต้นไม้ที่นกแก๊กปลูกไว้ค่อยๆเติบโตกลายเป็นผืนป่าใหญ่ให้ร่มเงา และความสมบูรณ์ เหล่าสัตว์ป่าต่างๆได้้มาพึ่งพาอาศัย
อย่าลืมว่าต้นไม้หนึ่งต้นใช้เวลาเติบโตหลายปีแต่ตัดโค่นใช้เวลาไม่กี่นาที..แล้วนกเงือกตัวเล็กๆจะทำหน้าที่นี้อีกนานเท่าไร
เรื่องและภาพ : ปรีดา เทียนส่งรัศมี
แม้จะเป็นนกเงือกที่ปรับตัวได้ดีแต่พื้นที่ป่า และโพรงรังในต้นไม้ใหญ่ก็ คือ บ้านที่พวกมันต้องการที่สุด